Het “vergelijkingsgif”…
- Je blikt terug op een fijn moment en plots gaan je gedachten naar hoe persoon x toch veel
geïnteresseerder leek in je vriend(in) dan in jijzelf. - Je bent op café en word je gewaar dat die maat toch harder lachte met de mop van uwen vriend(in) dan met een mopje die jij eerder maakte.
- Je bent ontspannen op het strand en plots zie je iemand voorbij wandelen met meer spiermassa dan
jijzelf. - Je bent op een receptie en voelt je ongemakkelijk omdat je jouw collega vlot ziet netwerken.
- Je vriend/vriendin barst in tranen uit en jij voelt je opgelaten terwijl de ander met gemak nabij dat
verdriet kan zijn. - Je zit samen met vrienden en het gaat meer over thema’s waar jij niet in thuis bent dus voel jij je niet
van deze wereld. - Een collega krijgt een compliment dat jij niet gekregen hebt en je vraagt je af of het dan wel goed doet.
- Je partner komt thuis van een plezierige afspraak met vrienden en jij vraagt je af of hij/zij zich dan niet amuseert met jou.
We hebben allemaal onze onzekerheden. Toen ik onlangs alleen aan het lunchen was, maakte ik me die dag druk om wat opkomende acné (de eerste twee alinea’s lijken heel banaal maar ik beloof u dat ik een diepzinniger punt probeer te maken, hou even vol a.u.b.).
Al sinds jaar en dag maak ik me daar druk om. Dit gaat terug naar een periode van mijn jongvolwassen leven waarin mijn huid plots onrustig was en ik bijgevolg onzeker. Hierdoor kreeg ik er een hyperfocus voor bij mezelf. Zoals de een goed kan zijn in het onderscheiden van automotoren o.b.v. geluid, tja, zo ben ik goed in het kunnen opmerken van opkomende acné bij mezelf. Elk zijn kunde zeker?
In ieder geval kwam er plots een vrouw van gelijkaardige leeftijd in mijn zicht zitten. Ook met lichte acné. Mijn ogen rustten op haar en plots voelde ik mildheid, naar mezelf en die onzekere stem. Want toen ik naar haar keek, zag ik gewoon een persoon van vlees en bloed. Er viel een last van mijn schouders omdat ik mij bedacht: “Waar maak ik me eigenlijk druk over?” Dit hoort gewoon bij het leven. Onvolmaaktheden maken ons geen slechtere vriendin, meter, ouder, vriend, zus, dochter, … .
Maar onvolmaaktheden drukken ons soms met de neus op de feiten, dat er een discrepantie is tussen wat we opmerken bij onszelf en hoe we denken te moeten zijn/gedragen/uitstralen. Dit kan ook ergens pijnlijk zijn om onze ‘beperktheden’ te zien. Op bepaalde momenten lijken we vrede te hebben met onze uitbundigheid, onze introversie, onze oppervlakkigheid, onze diepzinnigheid, ons empathisch vermogen (of gebrek daaraan), onze gevoeligheid, ons inadequaat sociaal vermogen, … . Om op andere momenten bang te zijn dat we ervoor zullen afgewezen worden, of dat anderen ons niet even leuk zouden vinden. Dat het ons minder waard maakt. De worsteling tussen wat we zijn en wat we niet zijn, tussen hoe we ons gedragen en hoe we ons zouden willen gedragen.
Maar waarom maken we het onszelf extra lastig daarin door op die momenten ook te gaan vergelijken? En vooral hoe ontstaan die onzekerheden?
Verschillende elementen spelen volgens mij hierin een rol. Je hebt o.a. de verwachtingen vanuit de
maatschappij en/of onze context die een soort van maatstaf wordt. Daarnaast is er de wil om mee te kunnen bepalen hoe de ander over ons denkt waardoor we, spiekend naar onze medemens, ons zo entertainend, vriendelijk, empathisch, … mogelijk gedragen. Hoe vermoeid en onrustig voelen we ons
daardoor niet? – Ik kan hier nog andere facetten benoemen, denk maar aan geloof, gender,
… maar ik heb geen allesomvattende opsomming als doel. –
Een andere niet te onderschatten rol is weggelegd voor onszelf. Want het is ook omdat wij die
stukken van onszelf niet kunnen aanvaarden of omarmen dat we het lastig hebben. Het kan helpend zijn om te gaan zoeken in welke interacties onze angsten, onzekerheden en kwetsuren gebakend liggen. Maar op het einde van de rit, moeten wij doen wat de ander niet voor ons kan doen: onszelf omarmen (hoewel het sowieso helpt als er een paar belangrijke anderen dat ook al doen).
Desondanks ik voor zelfontwikkeling ben is het ook absoluut noodzakelijk onszelf te laten zijn met ‘onvolmaaktheden’, onze kwetsuren, onze ongemakkelijkheden. Een van de aspecten binnen therapie is aanvaarding. Eens we dat kunnen, zullen we minder rap vergelijken in tekorten. Want eens we dat kunnen, dan heeft/doet de ander iets dat jij niet hebt/kunt en voelen we ons misschien zelfs opgelucht dat die ander daar is met zijn/haar kunde (zodat jij net niet dat babbeltje moet slaan, die persoon hebt te troosten, het ijs dient te breken, …).
Eens we onze ‘mindere’ stukken omarmen gaan we niet plots de wereld veranderen maar het kan wel een wereld aan verschil betekenen in ons gevoel.